Muzeum POLIN

Nowoczesna bryła warszawskiego muzeum kryje w sobie niezwykłą podróż w czasie przez tysiąc lat historii Żydów na ziemiach polskich.

Tekst: Marcin Poboży

Ten niezwykły pomysł narodził się w 1995 roku, ale realizacji doczekał się blisko 20 lat później. Centrum edukacyjne i badawcze zainaugurowało działalność w kwietnia 2013 roku, a wystawa główna otwarta została w październiku 2014 roku. Poza walorami historycznymi i kulturalnymi warto zwrócić uwagę na wyjątkową architekturą budynku muzeum. Jego projekt był przedmiotem konkursu, do którego przystąpiło ponad stu architektów z 36 krajów. Głównym faworytem był Daniel Liebeskind, projektant m.in. Muzeum Holokaustu w Berlinie, ale ku zaskoczeniu opinii publicznej zwycięski okazał się projekt autorstwa fińskiego architekta Rainer Mahlamäkiego. Kluczowym elementem architektury Muzeum Polin jest przecinająca go wszerz gigantyczna szczelina otwierająca się wielkimi oknami na otoczenie. Odwołuje się ona do doniosłych chwil z historii narodu żydowskiego, w tym do wód Morza Czerwonego, rozstępujących się przed Żydami w drodze do Ziemi Obiecanej. Symbolizuje też rozproszenia po świecie diaspory żydowskiej.

Budynek zaprojektowany przez Mahlamäkiego ma 12 800 m.kw. powierzchni użytkowej. Poza wystawą główną, która zajmuje blisko 1/3 powierzchni, na terenie muzeum znajdują się pomieszczenia działalności edukacyjnej, kulturalnej i komercyjnej, m.in.: wystawy czasowe, wielofunkcyjna sala: audytoryjna, kinowa i koncertowa, dwie sale projekcyjne, Centrum Edukacyjne, Centrum Informacyjne, mediaklub, przestrzeń dla dzieci, restauracja i kawiarnia.

POLIN najlepszym europejskim muzeum 2016

Warszawskie muzeum zostało docenione przez międzynarodowych ekspertów, którzy uhonorowali je tytułem Europejskiego Muzeum Roku EMYA 2016. Nagroda ta jest przyznawana od 1977 r. przez Europejskie Forum Muzealne działające pod auspicjami Rady Europy. Jej celem jest wyróżnienie najciekawszych wydarzeń w europejskim muzealnictwie i zachęcanie muzeów na Starym Kontynencie do wprowadzania innowacji. W pokonanym polu POLIN zostawił 48 muzeów z 24 krajów. W uzasadnieniu swojego wyboru jury konkursowe podkreśliło, że Muzeum POLIN: "w swoim unikalnym nowym budynku położonym na terenie niegdyś tętniącej życiem dzielnicy żydowskiej, a później warszawskiego getta, (...) prezentuje tysiąc lat dziejów polskich Żydów oraz ich wkład w historię regionu oraz Europy od czasów pierwszego osadnictwa do chwili obecnej".

Zdjęcia: Muzeum POLIN, autor W. Kryński