Alessandro Mendini

Alessandro Mendini – designer i architekt, teoretyk designu, niezwykle silna osobowość artystyczna i niestrudzony człowiek.

Tekst: Helena Cegielska

Alessandro Mendini urodził się w Mediolanie w 1931 roku, tam ukończył architekturę w 1959 roku. Pierwsze kroki zawodowe skierował do stowarzyszenia projektowania przemysłowego Nizzoli Associati, gdzie pracował do roku 1970, by zostać jedną z czołowych postaci tzw. designu radykalnego. Przez pierwszą połowę dekady współtworzył branżowe pismo „Casabella”, którego był redaktorem naczelnym, jednocześnie w  1973 roku został jednym z założycieli nowatorskiej szkoły wzornictwa i architektury Global Tools. W roku 1979 dołączył do Studia Alchimia, osiągając w nim pozycję głównego ideologa. Było to miejsce mające zasadniczy wpływ na kształt wzornictwa we Włoszech do początku lat 90.

Potrzeba szerzenia idei znowu skłoniła Mendiniego do pracy redakcyjnej. Zainicjował powstanie architektonicznego i wnętrzarskiego magazynu „Modo”, z którym związany był  do 1981 roku. W pierwszej połowie lat 80. pracował jako redaktor naczelny poświęconego wzornictwu pisma „Domus”. Jednocześnie zaproponowano mu pracę  w szkole artystycznej. Od roku 1983 Alessandro Mendini jest wykładowcą wzornictwa w Hochshule fur Angewandte Kunst w Wiedniu. 

Alessandro Mendini należy do pokolenia, które zerwało z modernizmem. Jego prace dają wyraz przekonaniu, że nie jest już możliwe stworzenie czegoś całkowicie nowego, czegoś oderwanego od wzorów przeszłości. Swoje wybory twórcze określa mianem re-designu. Są to głównie meble: krzesło „Universale”  zdobione sztucznym marmurem, krzesło „Wassili” Brauera, z dodatkowymi ozdobami, oraz krzesło „Gio”  ozdobione napisami „re-design”.

Artysta uznał, że dekoracja wyraża wartość projektu. Propagował teorię banalnego designu, pozostającą w opozycji do intelektualnej kulturowej pustki – schedy ery industrialnej. Mendini poprzez stosowanie dziwnych dekoracji i jasnych kolorów ujawniał banalność produkowanych przedmiotów. Wyrazem tego była zorganizowana przez niego wystawa „Banalny przedmiot” na Biennale w Wenecji w 1980 roku. Jego wkład we wzornictwo zapowiadał powrót symboliki i głębokiej relacji między sztuką a wzornictwem. Ilustruje to np. sofa „Kandissi”, zaprojektowana na wystawę Bau.Haus I, dla studia Alchimia. Była ona ozdobiona kolorowymi płaskorzeźbami zaczerpniętymi z twórczości Kaddinsky’ego.  Innym, może najbardziej znanym jego dziełem jest fotel „Proust” – barokowy fotel pokryty w całości wzorem kolorowych plamek z obrazu impresjonisty Paula Signaca. W ramach projektu „Braccidieferro” stworzył serię mebli, do których dołączył magnesy, by zachęcić użytkowników do twórczego współdziałania. 

Alessandro Mendini stworzył wiele charakterystycznych, drobnych przedmiotów, które stały się rozpoznawalne na całym świecie. Wśród nich najbardziej znana jest seria „Anna”, którą zapoczątkował korkociąg w kształcie uśmiechniętej dziewczyny, czyli „Anna G.” (1994). W kolejnych latach do korkociągu dołączyły inne drobne sprzęty kuchenne: korek do wina, młynek do pieprzu, świecznik, łyżka i minutnik. Mendini współpracował z firmami takimi jak Alessi, Cappellini, Zanotta, Philips, Swarovski i Swatch.

Tworzył także na niwie architektury, a jego najbardziej znane realizacje to rezydencja Alessi w Omegnie, kompleks teatralny Teatrino della Bicchieraia w Azzero, wieża pamięci w Hiroszimie czy przystanek komunikacji miejskiej w Hanowerze. Artysta wielokrotnie zdobywał międzynarodowe nagrody, w tym Compaso d'Oro w 1979 i 1982 roku. W grudniu 2014 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa od wrocławskiej ASP. 

Strona internetowa projektanta: www.ateliermendini.it.