„Dziecięce lata naszych przodków”

Tuż po Nowym Roku w Muzeum Śląskim w Katowicach otwarta została niezwykła wystawa poświęcona dawnym fotografiom z dzieciństwa. Urokliwe dziecięce uśmiechy, figlarne spojrzenia i stroje z poprzednich epok zabierają nas w podróż do krainy beztroskich zabaw, w której wszystko może się zdarzyć.

Za dziewiętnastowiecznymi dekoracjami, poważnymi strojami i stylizacjami kryje się dziecięcy świat radości bez powodu; słodkich podarunków; swawoli i figli. Niezależnie od czasu i miejsca w oczach dziecka zawsze można dostrzec radość – tę szczęśliwość zobaczymy na wystawie, której kuratorem jest Ada Grzelewska. Jej niezwykłość wynika nie tylko z jej przedmiotu, ale także techniki. Fotoplastykon jest to automat, dzięki któremu większa grupa osób może oglądać fotografie stereoskopowe z całych serii fotograficznych na jednym stanowisku. Chociaż za jego twórcę uznaje się Augusta Fuhrmanna – berlińskiego przedsiębiorcę pochodzącego z Namysłowa – to już kilkanaście lat wcześniej, w 1866 r., podobnie działające urządzenie skonstruował francuski wynalazca Alois Polanecky przy pomocy optyka Claude'a-Marie Ferriera. Konieczność stworzenia fotoplastykonów zrodziła się z ogromnej popularności fotografii stereoskopowych, czyli obrazów przestrzennych. Potrzebą chwili było stworzenie miejsc, w których fotografie będą mogły podziwiać całe grupy osób. W okresie największej popularności zdjęć stereoskopowych, na początku XX w.,  na terenie Europy było aż 300 fotoplastykonów. Z chwilą wynalezienia kinematografu ich znaczenie zaczęło maleć, aż w końcu „salony stereoskopowe” przestały istnieć. W Polsce ostatnie fotoplastykony istniały jeszcze do lat 50. i 60.

Wystawa, która potrwa do 29 kwietnia, zabiera nas w piękną przeszłość. Dawny świat dzieciństwa zapisany na fotografiach stereoskopowych unaocznia, że w każdym z nas jest trochę dziecka.

Wystawa: „Dziecięce lata naszych przodków”
3.01–29.04.2018 r.
Muzeum Śląskie, Katowice, al. W. Korfantego 3, fotoplastykon
Kuratorki: Ada Grzelewska, Dominika Szczech
https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/dzieciece-lata-naszych-przodkow-nowy-seans-fotoplastykonie/